HIV czyli wirus upośledzenia odporności (należący do rodziny retrowirusów) wywołuje nabyty zespół niedoboru odporności (AIDS). Jest to stan, w którym postępująca niewydolność układu odpornościowego pozwala na rozwój infekcji zagrażających życiu. 

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakwalifikowała HIV jako pandemię. Leczenie z użyciem antyretrowirusów zmniejsza zarówno śmiertelność jak i zachorowalność. Pomimo, że leczenie lekami antyretrowirusowymi nadal nie jest powszechnie dostępne, rozwój programów terapii antyretrowirusowych od 2004 roku pomógł zmniejszyć liczbę zgonów z powodu AIDS oraz liczbę nowych zakażeń w wielu częściach świata. Wzmożona świadomość oraz używanie środków zapobiegawczych także odgrywa istotną rolę.

Typy wirusa

Scharakteryzowano dwa rodzaje wirusa HIV: HIV-1 i HIV-2. HIV-1 jest wirusem, który został pierwotnie odkryty i określony jako LAV i HTLV-III. Jest on bardziej zjadliwy, bardziej zakaźny, i jest przyczyną większości zakażeń HIV na całym świecie. Mniejsza zaraźliwość wirusa HIV-2 oznacza, że ​​mniej spośród osób mających kontakt z HIV-2 zostanie zainfekowanych, niż miało by to miejsce w przypadku ekspozycji na wirusa HIV-1. Ze względu na relatywnie niską zdolność do transmisji, występowanie HIV-2 w dużej mierze ogranicza się do Afryki Zachodniej.

HIV zakaża komórki ludzkiego układu odpornościowego, takie jak komórki pomocnicze T, makrofagi i komórki dendrytyczne. Kiedy liczba limfocytów CD4 T  spadnie poniżej poziomu krytycznego, odporność komórkowa jest żadna, a ciało staje się podatne na ciężkie zakażenia.

Większość osób zakażonych wirusem HIV-1 nie leczona w końcu rozwinie AIDS. Osoby te najczęściej umierają z powodu ciężkich zakażeń związanych z postępującą niewydolnością układu odpornościowego. Czas od zarażenia wirusem HIV do rozwoju AIDS jest różny i zależy od takich czynników jak typ wirusa, osoby zarażonej i czynników środowiskowych; u większości do rozwoju AIDS dochodzi w ciągu 10 lat od zakażenia HIV. Leczenie antyretrowirusami zwiększa długość życia osób zakażonych HIV. 

Symptomy

Zakażenie wirusem HIV-1 jest związany z postępującym spadkiem liczby komórek CD4 + T.

Choroba dzieli się na trzy etapy gdzie pierwszy etap to ostre zapalenie (zakażenie pierwotne) a trzeci to AIDS. 
Ostre zakażenie trwa kilka tygodni i może obejmować takie objawy jak gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie gardła (ból gardła), wysypka, bóle mięśni, złe samopoczucie, owrzodzeni ust i przełyku. Drugi etap choroby wiąże się z niewielkimi bądź zupełnym brakiem objawów, i może trwać od dwóch tygodni do ponad dwudziestu lat. AIDS, końcowy etap zakażenia HIV, jest diagnozowany poprzez niski poziom komórek CD4 + T  (mniej niż 200 na mikrolitr), i może obejmować współwystępujące ostre infekcje, raka oraz inne.